Mądra Wasylisa i inne baśnie o odważnych, młodych kobietach. Kate Forsythal

TYTUŁ: Mądra Wasylisa i inne baśnie o odważnych, młodych kobietach

AUTOR: Kate Forsythal

TŁUMACZENIE: Wojciech Górnaś

ILUSTRACJE: Lorena Carrington

WYDAWNICTWO: TADAM

GATUNEK: Literatura dziecięca

EGZEMPLARZ RECENZENCKI dzięki uprzejmości Wydawnictwa TADAM

Zdjęcie autorskie Anna Sukiennik

... i wtedy książę, który na swym białym rumaku pokonał siedem gór i lasów, ujął jej alabastrową dłoń a jego usta odnalazły drogę do karminowych ust złotowłosej, lekko zarumienionej księżniczki. 

KOOOOOONIEC.

A sorry, zapomniałam!

I żyli długo i szczęśliwie.

KOOOOOONIEC.

Mniej więcej takimi historiami, my - dziewczyny, jesteśmy karmione od najmłodszych lat. Eteryczna, subtelna, wątła, o złotych włosach, czystym sercu i pierdząca, za przeproszeniem, w atłasowy, mięciutki stołek księżniczka czeka na swojego oblubieńca, który niespodzianie przybywa i ratuje ją z największych opresji. I ze staropanieństwa. Zawsze jest przystojny, odważny, a wesele huczne i wielkie. Złote włosy, piękna duchem i ciałem, szczuplutka, drobniutka, o wielkich oczach. A gdzie miejsce na walkę, na odwagę, upór i... brzydotę? Tak właśnie - brzydotę, porażkę, łzy bólu, rozczarowania. Bo życie dziewcząt i kobiet to nie tylko bale i blade lico pokrywające się pąsem. Bajki, bajki, bajki. Bajki, które cementują stereotypy i archetyp kobiety jako mimozy, która na ratunek czeka a nie walczy...

Właśnie dlatego Mądra Wasylisa i inne baśnie o odważnych młodych kobietach jest tak oryginalna i nietuzinkowa. I bardzo ważna. To głos prawdy przebijający się przez brokatowe opary bajkowej rzeczywistości. Bo bajki bajkami, legendy legendami, ale wizerunek księżniczki zbyt mocno odstaje od tego, jakie my kobiety i dziewczyny naprawdę jesteśmy. Niektóre takie jak Kasia - o dobrym sercu, ale przeciętnej urodzie; takie jak córka ogrodnika, która przyjaźniła się z księciem, ale on zakochał się w księżniczce. Niekiedy musimy mierzyć się ze stratą jak Wasylisa czy Rosemary. To, co nas łączy, to siła, upór i wiara we własne możliwości. Głęboko wierzę w to, że legendy ze zbioru Mądra Wasylisa obudzą w przesiąkniętych disneyowska utopią umysłach dziewczynek prawdę o własnej sile.

Mądra Wasylisa to zbiór siedmiu legend zasłyszanych, przeczytanych niegdyś, odkrytych dawno temu i przedstawionych w nowej formie przez Kate Forsyth. Każda historia poprzedzona jest informacja o źródle tejże opowieści (kiedy, gdzie i w jakim kraju została po raz pierwszy wydana). Kończy się przemyśleniami, interpretacja i słowem wyjaśnienia dlaczego akurat ta historia znalazła się w zbiorze.

Powieść została zilustrowana przez Lorene Carrington. Grafiki różnią się od innych nie tylko poprzez emanujący z nich mrok, grozę i niepewność ale także przez sposób w jaki powstały. Każda grafika powstała poprzez nałożenie na siebie kilkunastu (niekiedy nawet siedemdziesięciu!) pojedynczych ilustracji, które razem tworzą niemal trójwymiarowy obraz wypełniony głębią. Postaci na nich to córki autorek. Co charakterystyczne - niemal wszystkie ilustracje to wariacje czerni, bieli i odcieni szarości. To właśnie kolorystyka sprawia, że szata graficzna Mądrej Wasylisy jest tak nietuzinkowa i nieoczywista.

Ilustracje idealnie współgrają z treścią. Bohaterki nie śpiewają perlistym głosem, nie bujają w obłokach i nie patrzą tęsknym wzrokiem z okna wieży. Dziewczynki ukręcają łebki ptaszkom, podążają ścieżką z kropli krwi, przechodzą przez most zbudowany ze szkieletów zwierząt, ścinają swoje długie włosy jednym cięciem ostrego noża. Te bohaterki cierpią, płaczą, ale nie poddają się i z uporem walczą o swoje. Te bajki są pełne złych czarownic, olbrzymów zjadających ludzi, staruch, które na noc wyjmują jedyny ząb i jedyne oko... Każda z legend jest mocno związana z przyrodą i kładzie mocny nacisk na poszanowanie flory i fauny.

Spośród tych siedmiu legend największe wrażenie zrobiła na mnie Królewna lalka. Doskonała, absolutnie wyjątkowa bajka, w której księżniczka nie może zaaklimatyzować się na dworze królewskim ponieważ...  śmieje się, płacze, złości. Ale na dworze obowiązuje etykieta i NIE WOLNO mówić jeśli nie zostało się zapytanym, nie wolno okazywać emocji, bo tak nie wypada. Etykieta, Etykieta, Etykieta... Dobra wróżka postanawia pomoc księżniczce i przenosi ją do małej wioski rybackiej a na jej miejsce podstawia lalę, która perfekcyjnie imituje człowieka... Finał tej historii jest fenomenalny. 

Zdaje sobie sprawę, że legendy opisane w Mądrej Wasylisie są inne niż wszystkie. Ale głęboko wierzę w to, że mamy nie zniechęcą się elementami naturalistycznymi w tych historiach. Te legendy oparte na tak pięknych i ważnych filarach jak przyjaźń, dobro, wiara w siebie, cierpliwość i miłość do dziecka są w stanie ofiarować coś więcej. Obudzą w naszych dzieciach odwagę, zrozumienie fundamentalnych zasad rządzących światem oraz rozbudzić ciekawość, a nie tylko chęć bycia dobra wróżką czy księżniczką z tiulową sukieneczką z berłem i plastikową korona w komplecie.

Zdjęcie autorskie Anna Sukiennik

Zdjęcie autorskie Anna Sukiennik

Zdjęcie autorskie Anna Sukiennik

Zdjęcie autorskie Anna Sukiennik